اسطوره های پارسی(بخش دوم) | persian myths(part two)

زروان:

خدای زمان است و در اوستا شخصیتی کوچک دارد؛ اما در نوشته های ساسانی سخت مورد ستایش مردم است. ذات او جاودانگی است و سرچشمه هستی است. زروان در اصل خدا – پدری بوده است که از او همه خدایان و دیوان پدید آمدند.

هوم:

(گیاه و خدا) در سراسر اوستا غالباً از هئوم Heoma که در ویو کتاب مقدس برهمنان سومَ Soma می باشد؛ هوم هم گیاه است و هم خدا، سومه یکی از شخصیت های اصلی در مناسک ودایی است که در آنها او هم یک گیاه است و هم خدا. شیره ی گرفته شده را از صافی پشمینه ای می گذرانند و به حفره هایی که در آنها شیر و آب است، می ریزند. زردی این مایع به اشعه خورشید و روانی آن به ریزش باران تشبیه می شود. هوم ایرانی کاملاً شبیه سومه است. هوم مانند سومه جنگجوی بزرگی است. هوم تندرستی و قوت می دهد و به محصولات و فرزندان برکت می بخشد.

بند هشن در فصل ۱۴ فقره ی ۱۸ فشرده ی هوم را از خواص سرور و بزرگ کلیه ی گیاهان دارویی خوانده است. مراسم هوم پیش از زرتشت هم در میان ایرانیان معمول بوده است. دریسنا ۹ آمده است که:« در صبحگاهی فرشته هوم خود را به زرتشت ظاهر ساخت. زرتشت از او پرسید: نخستین کسی که در جهان مراسم هوم بجای آورد کیست؟ هوم در پاسخ گفت: ویونگهان نخستین بار بفشرد و به او پسری مثل جمشید داده شد. دومین ستاینده ی هوم آبتین است که در عوض فریدون به او عنایت شد. سومین اترط می باشد که در پاداش دو پسر مثل اورواخشیه و گرشاسب به او بخشیده شد. چهارمین پوروشسب است که پسری مثل تو زرتشت از او بوجود آمد. مراسم هوم از ممترین مراسم مزدسینا است.

«هوم زرین بلند را می ستاییم، هوم فزاینده ی گیتی را ما می ستاییم، هوم دور دارنده ی مرگ را ما می ستاییم.» (هوم یشت، ۲)