رقص و آواز ایرانی
نمایش در شکل رقص، خنیاگری، بازی یا آ یین و نیز ابزارهای نمایش چون سیماچه، لباس مبدل جانوران یا گیاهان، سازهایی برای آفرینش ریتم و… دست‌کم از هزاره ششم پیش از میلاد در ایران شناخته شده و مورد بهره بوده‌اند. نمونه‌های پرشماری از نقش‌های رقصندگان را می‌توان بر روی آثار یافته‌شده از تپه‌های باستانی ایران همچون تپه سبز، جعفرآباد، چغامیش، تل جری، چشمه علی، اسماعیل‌آباد، تل باکون، سیلک، موسیان، تپه یحیی، شهداد، شوش و… یافت. یافته‌های باستان‌شناختی در مناطق مختلف ایران گویای وجود و اشاعه رقص به عنوان یک آیین اجتماعی در سرتاسر امپراتوری ایران باستان است. آیین میترا یا مهرپرستی که در بستر جغرافیایی ایران به وجود آمد شامل عادات و آیین‌های بود که همراه با رقص اجرا می‌شده‌اند. گزنفون تاریخ‌نگار یونانی به اهمیت رقص در دربار هخامنشی اشاره کرده‌است.
Iranian Dance and Song
Performances in the form of dance, chanting, games or rituals, as well as theatrical instruments such as simache, disguise of animals or plants, instruments for creating rhythm, and at least from the sixth millennium BC have been known and used in Iran. Numerous examples of dancers’ drawings can be found on works found from the ancient hills of Iran such as TappeSabz, Jafarabad, Chaghamish, Tal Jerry, Cheshmeh Ali, Ismailabad, Tal Bakun, Silk, Mosian, Yahya Hill, Shahdad, Susa and others. Archaeological findings in different parts of Iran indicate the existence and spread of dance as a social religion throughout the empire of ancient Iran. The ritual of Mithraism or Mehr-worship, which originated in the geographical context of Iran, included customs and rituals that were performed along with dance. The Greek historian Xenophon noted the importance of dance in the Achaemenid court.
رقص سنتی ایرانی
Traditional Iranian dance
رقص سنتی ایرانی که با توجه و تکیه بیشتری بر روی فناوری رقص آغاز شد که «رقص سنتی ایرانی» نام گرفت و تلفیقی بود از رقصهای فولکلور ایرانی و رقصهای درباری دوران قاجار که همراه با موسیقی سنتی ایرانی اجرا می‌شدند. اصطلاحات «رقص سنتی ایرانی» یا «رقص ملی ایران» به این‌گونه از رقص در میان کارشناسان و محققان رقص ایرانی هنوز پذیرفته نیست. در سال ۱۳۳۷ و تحت حمایت وزارت فرهنگ و هنر گروه رقصی به‌نام گروه ملی موسیقی، آواز و رقص فولکلور ایران با مدیریت نژاد احمدزاده راه‌اندازی شد که تا دهه ۱۹۶۰ میلادی فعال بود و در شوروی، ژاپن، کانادا، کشورهای بلوک شرق و خاور نزدیک برنامه اجرا کرد
Iranian traditional dance, which began with more attention and reliance on dance technology, was called “Iranian traditional dance” and was a combination of Iranian folk dances and court dances of the Qajar period that were performed with traditional Iranian music. The terms “Iranian traditional dance” or “Iranian national dance” as such dance are not yet accepted among Iranian dance experts and researchers. In 1337, with the support of the Ministry of Culture and Arts, a dance group called the National Iranian Music, Song and Dance Ensemble was established under the direction of Ahmadzadeh, which was active until the 1960s. Ran
رقص سماع
Sama Dance
رقص عارفانه از متاخرترین رقصهای آیینی ایرانی است که قدمتی بیش از هزار سال دارد. از زمان پیدایش اندیشه‌های صوفیانه و عارفانه در ایران، از رقص به عنوان آیینی برای به خلسه رفتن، در خود فروشدن یا آنچنان که پیروان این راه ذکر می‌کنند، برای نزدیکتر شدن به عوالم بالا و آفریدگار استفاده شده‌است. سابقه هزار ساله آیین صوفیگری در ایران همیشه همراه با ذکر ممتد یک واژه یا تکرار یک حرکت به‌صورت رقص و همراه با موسیقی بوده‌است. شناخته‌شده‌ترین عارف ایرانی جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی و مولانا است
Mystical dance is one of the latest Iranian ritual dances that is more than a thousand years old. Since the emergence of Sufi and mystical ideas in Iran, dance has been used as a ritual to go into ecstasy, to sell oneself or, as the followers of this path mention, to get closer to the higher worlds and the Creator. The thousand-year history of Sufism in Iran has always been accompanied by the continuous mention of a word or the repetition of a movement in the form of dance and music. The most famous Iranian mystic Jalaluddin Mohammad Balkhi is known as Rumi and Rumi
رقص محلی ایران
قص‌های محلی ایرانی ریشه در آیین‌ها، سنن، فرهنگ و فولکلر اقوام مختلف ایرانی دارد که هر کدام گویا و منعکس‌کننده روح جمعی و میراث ماندگار فرهنگی هر یک از این اقوام است. رقصهای محلی ایرانی هرکدام به نام منطقه جغرافیایی که از آن برخواسته‌اند شناخته میشود مانند رقص آذربایجانی، رقص کردی، رقص لری، رقص مازندرانی، رقص خراسانی، رقص سیستانی، رقص قاسم‌آبادی و غیره. معمولاً رقص هر منطقه با شرایط محیطی و معیشتی آن منطقه ارتباط نزدیکی دارد. برای مثال رقص مناطق شمالی ایران دارای قسمت‌هایی است که به صورت نمادین کاشت برنج و پاشیدن بذر را نشان می‌دهد یا رقص چوبانی آذری/آذربایجانی به شکلی است که مثلاً چوپانی از گوسفندان خود در مقابل گرگ محافظت می‌کند
Iranian folk dance
Iranian folk dances are rooted in the rituals, traditions, culture and folklore of different Iranian ethnic groups, each of which reflects the collective spirit and enduring cultural heritage of each of these ethnic groups. Iranian folk dances are each known as the geographical region from which they originated, such as Azerbaijani dance, Kurdish dance, Lori dance, Mazandaran dance, Khorasani dance, Sistani dance, Qasemabadi dance and so on. Usually, the dance of each region is closely related to the environmental and living conditions of that region. For example, the dance of the northern regions of Iran has parts that symbolically represent the sowing of rice and the sowing of seeds, or the Azeri / Azerbaijani stick dance in a way that, for example, a shepherd protects his sheep from wolves.
رقص آذربایجانی
Azerbaijani Dance
رقص های آذری یا رقصهای آذربایجانی از سری رقصهای فولکلور (بومی/محلی) است که از نسلی به نسل بعد منتقل و در این پروسه توسعه و شکل گرفته‌است. بعضی از این رقصها در اصل جزء مراسم دینی یا جزء از آمادگی‌های جنگی و دفاعی بوده‌است در هر صورت در حال حاضر از این رقصها در مجالس عروسی در منطقه آذربایجان ایران استفاده میشود. رقص آذری به لحاظ حرکات دلپذیر دست، حرکات بیانگر بازو و قدمهای ظریف از دیگر رقصها تمیز داده میشود. رقصها گاهی غمگین، گاهی آتشین و بیشتر تغزلی است و بیانگر سرشت فاخر بانوان آذربایجان است. رقصهای سولو و گروهی درعروسی و سایر مناسبتها اساساً ساده است. این رقصها در شوروی سابق به صورت رقصهای هنری صحنهای، ارتقاء یافته‌است
Azeri dances or Azerbaijani dances are a series of folk dances (native / local) that have been passed down from generation to generation and have been developed and formed in the process. Some of these dances were originally part of religious ceremonies or part of war and defense preparations. In any case, these dances are currently used in wedding ceremonies in the region of Azerbaijan, Iran. Azeri dance is distinguished from other dances in terms of pleasant hand movements, expressive arm movements and delicate steps. The dances are sometimes sad, sometimes fiery and more lyrical and reflect the glorious nature of Azerbaijani women. Solo and group dances at weddings and other occasions are basically simple. These dances have evolved into stage art dances in the former Soviet Union.
رقص کردی
Kurdi Dance
رقص کردی بخشی از آیین‌های نمایشی کردها است که به صورت گروهی و به شکل حلقه‌ای نا کامل مرکب از رقصندگان زن و مرد درحالی‌که پنجهٔ دست‌هایشان به هم گره خورده است و از چپ به راست در حرکت هستند اجرا میشود. اولین نفر سمت راست گروه که با دستمالی در دست وظیفهٔ هدایت و هماهنگ کردن حرکت بقیه رقصندگان را به عهده دارد و سرعت و ریتم و شور رقصندگان بستگی به هدایت او دارد را در زبان بومی سَرچُوپی‌کِش و آخرین نفر گروه را که در منتهی‌الیه سمت چپ حلقه قرار دارد و او نیز مسئولیت مشابهی دارد«بن چوپی» یا «گاوانی » می‌نامند
Kurdish dance is a part of the Kurdish theatrical rituals that is performed in groups and in the form of an incomplete circle composed of male and female dancers with their claws tied together and moving from left to right. The first person on the right of the group, who is in charge of guiding and coordinating the movement of the other dancers with a handkerchief in his hand, and the speed, rhythm and passion of the dancers depends on his direction, in the native language of Serchupikesh Is located and he has a similar responsibility is called “Ben Chupi” or “Gavani”.
رقص لری
Lori Dance
رقص لری، هریک از اقوام گوناگون ساکن در جغرافیای ایران، رقص‌هایی دارند که برگرفته از تاریخ زندگی طبیعی و اجتماعی آنان است. این رقصها همانند دیگر پدیده‌های فرهنگ مردم از مفاهیم اساسی زندگی اقوام ایرانی منشأ گرفته و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی قومی هستند. این رقصها کارکردها و مضمونهای گوناگونی مانند آئینی و دینی، شادی و تغزل، حماسه و رزم، کار، تقلید و نمایش، سوگ و درمان دارند. رقصهای لُری شامل دامنه‌ای از رقصهای فولکلوریک است که در میان گروه‌های مردم لُرتبار بشکل انتقال از نسلی به نسل بعدی گسترش یافته و شکل گرفته‌است
Lori Dance, each of the various ethnic groups living in the geography of Iran, has dances that are derived from the history of their natural and social life. These dances, like other phenomena of the people’s culture, originate from the basic concepts of the life of the Iranian tribes and are therefore compatible with the ethnic, intellectual and moral structure of life. These dances have various functions and themes such as ritual and religious, joy and lyricism, epic and war, work, imitation and performance, mourning and healing. Lori dances include a range of folk dances that have been developed and formed among groups of Lortbar people in the form of transmission from one generation to the next.
رقص خراسانی
Khorasani Dance
چوب بازی،چوب یا چوبازی، ازجملهٔ بازی‌ها و سنت‌های ایرانی است که پیشینه ای کهن دارد که به ایران باستان باز می گردد.این آیین سنتی در شاهنامه فردوسی نیز ذکر شده است.در ایران دو نوع چوب بازی اصیل داریم یکی چوب بازی سیستانی که درنیمه شرق شرقی ایران رواج دارد و دیگری چوب بازی بختیاری در که بیشتر در نیمه غربی کشور رواج دارد. یکی از اصیل‌ترین رقصهای خراسان بزرگ به‌شمار می‌رود که از دیر باز برای تقویت روحیهٔ سپاهیان پارت یا همان خراسان بزرگ حفظ و نسل به نسل انتقال پیدا کرده‌است
Wood game, wood or woodwork, is one of the Iranian games and traditions that has an ancient history that dates back to ancient Iran. This traditional ritual is also mentioned in Ferdowsi’s Shahnameh. In Iran, we have two original types of wood toys, It is common in the eastern half of Iran and the other is Bakhtiari wood, which is more common in the western half of the country. It is considered to be one of the most original dances of Greater Khorasan, which has long been preserved and passed down from generation to generation to strengthen the spirit of the Parthian or Greater Khorasan armies.